تاثیر ماده مادری و کاربری اراضی بر تغییرات غلظت عناصر نیکل، سرب و روی (مطالعه موردی: دشت مشهد)

بهمنظور بررسی تاثیر ماده مادری و کاربری اراضی بر تغییرات غلظت 0- عناصر نیکل، سرب و روی، تعداد 181 نمونه خاک سطحی ( 10 سانتی متر) در محدوده ای بهگستردگی حدود 1500 کیلومترمربع در محدوده دشت مشهد، از 12 واحد ترکیبی ماده مادری -کاربری متفاوت برداشت شد. غلظت عناصر سنگین به روش عصاره گیری ب ا تیزاب سلطانی اندازه گیری شد. در مواد مادری فوق بازی -دگرگونی، 205 و / میزان نیکل در دو کاربری مرتع و شهری بهترتیب با میانگین 8 68/9 میلی گرم در کیلوگرم، اختلاف معنی داری با هم داشتند. در 62 میلیگرم / 43 تا 9 / حالی که در سایر خاک ها، مقدار این عنصر از 2 بر کیلوگرم متغیر بود و تحت تاثیر کاربری قرار نداشت. در همه 25 تا / 84 و سرب با میانگین 1 / 48 تا 7 / واحدها، روی با میانگین 8 36/1 میلی گرم در کیلوگرم، با دامنه تغییرات کم تری نسبتبه نیکل، کم تر تحت تاثیر مواد مادری قرار داشتند. روی در واحدهای با مواد مادری دگرگونی، اندکی بیش تر از سایر مواد مادری بود. مقدار سرب و روی در کاربری شهری (فقط در مواد مادری فوق بازی -دگرگونی) نسبت به کاربریهای کشاورزی و مرتع حدود 40 درصد بیشتر بود که نشاندهنده ورود این عناصر از منابع آلاینده بیرون از سامانه خاک بود. افزایش روی و سرب در کاربری شهری می تواند متأثر از فعالیت های صنعتی و شهری باشد